DE GESCHIEDENIS


Grootste boekenkast van Nederland

Vanaf de jaren 50 groeide de bevolking van Spijkenisse van 3.000 naar 75.000 inwoners. VORM groeide mee en bouwde in die tijd in Spijkenisse maar liefst 15.000 woningen. In 2012 opende prinses Laurentien een gebouw dat misschien wel de kroon op het Spijkenisse van VORM vormt: de iconische Boekenberg.

De Boekenberg van architect Winy Maas (MVRDV) ging open na tien jaar van plannen maken, ontwerpen en bouwen. Over de architectuur is veel gezegd en geschreven. Opvallend is het glazen puntdak waaronder een reusachtige berg van boeken lezers uitnodigt een beklimming te wagen. Het gebouw won diverse prijzen en vormt een (letterlijk) hoogtepunt in 100 jaar bouwprojecten van VORM.

Een etalage van boeken

Maas wilde meer neerzetten dan alleen maar een gebouw. Hij wilde dat zijn ontwerp van betekenis zou zijn voor de bevolking van Spijkenisse. Ook Gert-Jan ’t Hart, oud-wethouder van Spijkenisse, heeft een belangrijke rol gespeeld in de komst van het bijzondere gebouw. Uit onderzoek blijkt dat 10% van de bevolking in Spijkenisse analfabeet is; een uitdaging voor de gemeente om daar verandering in te brengen. Maas en ’t Hart wilden mensen verleiden meer te lezen, kennis op te doen én die te delen. Met De Boekenberg zette hij de boeken zelf daarom letterlijk in de etalage, als lokkertje om naar binnen te komen.

“Het gebouw is geïnspireerd op een boerenschuur met z’n karakteristieke puntdak, herinnerend aan het praktisch verdwenen agrarische verleden van Spijkenisse.”

Boerenschuur

Het gebouw is geïnspireerd op een boerenschuur met z’n karakteristieke puntdak, herinnerend aan het praktisch verdwenen agrarische verleden van Spijkenisse. Ook de boekenplanken herinneren daaraan, want die zijn gemaakt van gerecyclede bloempotten. Daarnaast zijn er ‘gesloten’ ruimtes in de Boekenberg: de kantoren en vergaderzalen. Op elkaar gestapeld vormen zijn het fundament van de berg. Eromheen zijn boekenkasten bevestigd, met een doorgaande route van 480 meter: de bergwandeling naar de top! Met vrij uitzicht, want het pand telt maar liefst 1.006 ramen. Ook is er een bos hout gebruikt voor het gebouw. Maar liefst 116 FSC-vurenhouten spanten zijn toegepast. Ten slotte is De Boekenberg zeer duurzaam, milieuvriendelijk en CO2-neutraal.

Een berg prijzen

De nieuwe bibliotheek van Spijkenisse trekt tot op de dag van vandaag internationale aandacht. Het ontwerp won diverse prijzen, zoals de 1e plaats bij de Red Dot Design Award (2013), de 2e plaats bij de Beste Bibliotheek van Nederland (2012), een 3e plaats bij de Houtarchitectuurprijs (2012), een nominatie voor de Mies van der Rohe Award for Contemporary Architecture (2013), een nominatie voor Design of the Year 2013 by Victoria & Albert Museum London en een nominatie voor Public Library of the Year Award (2014).

De toekomst: third place

Bibliotheek De Boekenberg neemt zijn maatschappelijke rol. Niet door alleen passief kennis te bieden, maar door een third place te zijn: in feite een plek waar je, naast woning en werkplek, komt om te ontspannen, zoals je dat ook doet in een park of een café. Bewoners kunnen hier schaken in een apart, rustig denksportcentrum. Of als je zin hebt in koffie met uitzicht, wandel dan naar de top van de berg. Daar bevindt zich het bibliotheekcafé, met uitzicht over Spijkenisse.